Je plek innemen – maar hoe?

“Als jij je plek wilt innemen is het belangrijk dat je je ouders gaat aannemen”

Deze zin komt uit het boek ‘De fontein’ van Els van Steijn. Ik denk dat veel mensen niet goed begrijpen waar deze zin over gaat. Tel je zegeningen!
Ik hoop dat je deze rijkdom kunt waarderen. Je hebt het grote geluk in een stabiel gezin te zijn opgegroeid. Het aannemen van je ouders is voor jou een vanzelfsprekendheid. Iets waar je nooit over na hebt hoeven denken, domweg omdat er geen enkel gemis, pijn of wrok zit.

Ik weet ook dat er veel mensen zijn die het moeilijk hebben met deze zin. ‘Je ouders aannemen’ is lang niet altijd makkelijk. Het gaat in grote lijnen samen met een diep gevoel van ‘je niet gezien voelen’.

Het is zeer waarschijnlijk dat dit niet alleen een gevoel is, maar een feit. Je ouders (of één van je ouders) had daadwerkelijk niet de mogelijkheid je te zien. Niet vanuit onwil. Het kon gewoon niet.

Hun eigen worsteling met het leven zat in de weg. Zij waren niet in staat het eigen gemis en pijn onder ogen te zien en op te vangen om er voor jou te kunnen zijn. Dat is bitter, want jij hebt ermee te dealen.

Het onvermogen om jou te kunnen zien uit zich bij een ieder anders en op heel verschillende manieren. Misschien zijn je ouders letterlijk of figuurlijk afwezig, verslaafd, agressief, tonen geen interesse in jou. Je hoort dat wat je doet nooit goed genoeg is. Je krijgt geen knuffel of een omarming. Anderen zijn altijd beter, interessanter of sterker dan jij.

Vanuit het systemische idee is er, ondanks alle begrip voor je teleurstelling, boosheid en verdriet alleen, een enkele oplossing mogelijk: het ‘aannemen van je ouders’. Dat betekent dat je niet alleen accepteert dat ‘het is wat het is’ (dat gebeurt vanuit je hoofd), maar dat je je vanuit je hart verzoent met je lot.

Eigen ervaring

Ikzelf ben inmiddels al lang een volwassen vrouw. Ik heb tientallen jaren gezocht naar de weg om mijn ouders de juiste plek te geven in mijn leven. Zonder mij ervan bewust te zijn draaide het erom mijn eigen ruimte in te kunnen nemen. Al die jaren had ik nodig om mijn gemis te voelen en te begrijpen. Ik was in fases intens verdrietig, teleurgesteld, boos en gefrustreerd. Heb de situatie genegeerd, het uitgeschreeuwd en gehoopt op verandering – door heel hard mijn best te doen. Elke stap was nodig in mijn geheel eigen verwerkingsproces.

“Je bent voor 50% afkomstig van je vader en voor 50% van je moeder. Als jij innerlijk je ouders afwijst, wijs je per definitie ook jezelf af. De consequentie is dat je altijd een knagende ontevredenheid over jezelf ervaart, hoe hard je ook je best doet om het jezelf goed te laten gaan en jezelf leuk te vinden.” (Els van Stijn)

Pas nu ben ik klaar voor het laatste stukje. Het stukje van verzoening. Het lukt mij niet om dit samen met mijn ouders te doen. Zij hebben nog steeds niet de mogelijkheid hun eigen lot in het leven te onderkennen en aanvaarden. Er blijft een stuk van onverwerkte boosheid en wrok waar ik niet bij kan. Niet bij betrokken wordt. Er rust een taboe op.

Het keerpunt

Het stukje waar ik nu in terecht kom is, dat ik terug geef wat niet van mij is en aanneem wat wel van mij is. Anders gezegd – ik neem mijn eigen verantwoordelijkheid en laat onopgeloste stukken van mijn ouders bij hen.
Zij zijn mijn ouders. Ik ben de dochter. Ik had niet kunnen worden wie ik nu ben zonder hen.

Dit laatste stukje weg bewandel ik nog voorzichtig. Alsof ik op mijn hoede ben. En dat mag.

Ik gun mezelf de tijd die nodig is om elke dag met meer vertrouwen verder te gaan. Ik ervaar nu al enorm veel ruimte. Ik voel me milder naar mezelf en anderen, ervaar innerlijke rust en heb het oprecht goed met mezelf. Ik ben bezig mijn plek in te nemen en de consequenties te dragen. Want dat hoort daar ook bij.

Ongevraagd advies?

Tijdens mijn reis in dit proces heb ik regelmatig ongevraagd goed bedoeld advies ontvangen door mensen in mijn omgeving. Het ligt in de natuur van ‘goed bedoeld advies’ dat het niet veel oplevert, behalve een gevoel van onzekerheid, twijfel of druk bij de ontvanger. ‘Ongevraagd advies’ gaat vaak samen met het ongeduld van de ander. Het moet nu maar eens afgelopen zijn met dat gezeur.

Was het maar zo makkelijk.

Ik heb op diverse punten binnen mijn eigen proces professionele hulp ingeschakeld en mijn levensthema vanuit hele verschillende invalshoeken onderzocht. Hier heb ik wel steun aan gehad en kon uiteindelijk met veel geduld aan mijn eigen brug bouwen. De brug die het mij mogelijk maakt mijn lot te aanvaarden en mijn plek aan te nemen.

Wat van buitenaf misschien soms leek op uitstelgedrag (waarom doe je niet gewoon…, waarom zeg je niet dat…, waarom laat je dit gebeuren?) was voor mij van betekenis om mezelf en dat wat nodig is te kunnen begrijpen.

“Gras groeit niet harder als je eraan trekt.”

Ik voel me ook wel dankbaar voor deze levensles. Het maakt dat ik nu in mijn eigen werk als coach de ander van binnenuit de ruimte kan geven die nodig is. Niets is gek. Niets moet ‘snel klaar zijn’. Iedere stap is er één. Iedere stap neem je op het moment dat jij er klaar voor bent.